Op bezoek bij…. Pilot Veluwezoom IJssel

All4Biodiversity is een zesjarig programma met als doel om de kwaliteit van natuurgebieden in Nederland te verhogen. We willen dit doel bereiken door het doen van onderzoek en het testen van maatregelen in pilots. In totaal zijn er zeven pilots die elk kansrijke maatregelen in kaart brengen om de natuurwaarden in en rondom Natura 2000-gebieden te verhogen. We delen graag meer over de pilots, want hoe staat het nu met de natuur daar? Welke onderzoeken worden er uitgevoerd en wat vinden we aan biodiversiteit in het gebied? Deze keer nemen we je mee naar pilot Veluwezoom IJssel.

Het landschap rondom de pilot Veluwezoom-IJssel wordt gekenmerkt door een gevarieerd landschappelijk verloop en heeft een korte steile gradiënt van de Veluwe tot aan de IJssel. Je vindt er oud cultuurlandschap in de uiterwaarden en op de Veluwezoom, afgewisseld door een veel opener kommenlandschap binnendijks. Er liggen stroomdalgraslanden, glanshaverhooilanden en akkernatuur op de zanderige flanken. De hoofdopgave van het gebiedsproces in de Veluwezoom-IJssel is het werken aan een natuurinclusieve kringlooplandbouw met een duurzaam verdienmodel dat bijdraagt aan het herstellen van de werking van het ecologische en hydrologische systeem.

Gelderland op weg naar natuur inclusief

Provincie Gelderland wil zoveel mogelijk agrariërs in de overgangsgebieden van Natura 2000 laten omschakelen naar natuurinclusieve landbouw in het kader van de Gelderse Stikstof Maatregelen. Hiervoor zijn een gebiedsplan én natuur inclusieve bedrijfsplannen nodig. Met agrariërs in het gebied werken we in groepen aan deelplannen die we samenvoegen tot een groter plan. Hierin staan de mogelijkheden die agrariërs, samen met andere partijen, hebben om natuur inclusieve doelen te bereiken en wat daarvoor nodig is. Het gaat om systeemherstel en een goed verdienmodel voor de agrariër. Ideeën uit het gebied moeten passen binnen de kaders vanuit de provincie.

Praktijkbijeenkomsten voor actie en inspiratie

Voor agrariërs die de overstap willen maken naar natuurinclusieve landbouw of daar meer van willen weten, organiseren wij op regelmatige basis veld- en praktijkbijeenkomsten. De bijeenkomsten hebben als doel samen te leren en inspiratie op te doen. Denk aan onderwerpen als gezond bodembeheer, kruidenrijke graslanden, agrarisch natuurbeheer, compostering of het telen van alternatieve gewassen. De bijeenkomsten zijn los van elkaar te bezoeken en voor iedereen toegankelijk. Uit de bijeenkomsten kunnen praktijkvragen of een experimentbehoefte voortkomen. Deze kunnen in de vorm van pilots verder worden onderzocht.

De activiteiten staan onder leiding van een projectteam en vinden plaats en samenwerking met betrokken partijen: Rijkswaterstaat, provincie Gelderland, Waterschap Rijn en IJssel, gemeenten Arnhem, Rheden, Duiven, Zevenaar en Westervoort, Natuurmonumenten, Geldersch Landschap en Kasteelen en agrariërs.

Natuurinclusieve landbouw en bedrijfsvoering

Sinds eind 2022 worden er werkbijeenkomsten georganiseerd waarin agrariërs in groepen bijeenkomen om hun visie op het gebied van NIL verder vorm te geven. Ook zijn deze bijeenkomsten om aansluiting te vinden bij de bredere visie voor ecologisch systeemherstel. Hierin kijken agrariërs concreet welke mogelijkheden zij op hun bedrijf hebben en wat bij hen als ondernemer past. Hieruit zullen individuele bedrijfsplannen volgen. Daarnaast wordt in het leernetwerk een pilot duurzaam bodembeheer gestart, zijn er bodemcursussen ‘Boeren op de Klei’ en ‘Boeren op het Zand’.

Uitdagingen in het speelveld

De beweging naar natuurinclusieve landbouw kent ook uitdagingen. De doelen en wensen vanuit de agrariërs moet zo goed mogelijk aansluiten op de kaders gesteld vanuit de overheid voor ecologisch systeemherstel. Dit op elkaar afstemmen is een geleidelijk en niet lineair proces, waarbij veel over en weer afgestemd moet worden. Hierbij is de grote uitdaging om boeren om tafel te houden in het steeds veranderende speelveld.

Voorbeelden van natuurinclusieve landbouw

Agrariërs in Veluwezoom-IJssel doen al veel op het gebied van natuurinclusieve landbouw, op een manier waarop het in hun bedrijfsvoering past. Denk hierbij aan:

·       Alternatieve gewasteelt, beter afgestemd op de bodem en waterhuishouding

·       (Agrarisch) natuurbeheer

·       Werken met niet-kerende grondbewerking

·       Agrariërs willen proberen zelf of samen krachtvoervervangers te telen en kijken hoe ze de bedrijfskringlopen kunnen sluiten.

·       Biologische bedrijfsvoering

Meer weten?

Ga dan naar de pagina van pilot Veluwezoom-IJssel of neem contact op met Florette Reijman van de provincie Gelderland via f.reijman@gelderland.nl.